ԻՆՔՆԱԳՆԱՀԱՏԱԿԱՆԻ ՎԵՐԱԲԵՐՅԱԼ ԿԱՏԱՐՎԱԾ ՀԵՏԱԶՈՏՈՒԹՅՈՒՆՆԵՐ ԸՍՏ ԴԵՄԲՈ ՌՈՒԲԻՆՇՏԵՅՆԻ, ՊԱՏԿԱՆԵԼԻՈՒԹՅԱՆ ՄՈԴԻՖԻԿԱՑԻԱ

Այս մեթոդը անմիջականորեն հիմնված է սյուբեկտի մի շարք անձնական որակների գնահատմանը։ Այդպիսիք են առողջությունը, ունակությունները, բնավորությունը և այլն։ Հետազոտվողներին առաջարկվում է ուղղահայաց գծերի վրա որոշակի նշաններով նշումներ կատարել իրենց հատկանիշների զարգացման մակարդակի վերաբերյալ (ինքնագնահատականի ցուցանիշը) և պահանջների մակարդակը, ինչպես նաև հենց այդ հատկանիշների զարգացումը, որը կբավարարի նրանց։ Ամեն  սյուբեկտին առաջարկվում է մեթոդական բլանկ, որը պարունակում է հրահանգներ և խնդիրներ։

Սյուբեկտին տրվում է բլանկ, որի վրա պատկերված են յոթ գծեր, դրանցից յուրաքանչյուրի երկարությունը100մմ է, յուրաքանչյուրի վրա նշված   է լինում վերին և ներքին կետերը և միջին սանդղակը։ Վերևի և ներքևի կետերը դրվում են բավականին նկատելի՝ փոքրիկ գծիկների տեսքով, իսկ մեջտեղի կետը՝ հազիվ նկատելի։

Այս մեթոդը կիրառելի է թե խմբակային, և թե անհատական ձևերով։ Խմբակային աշխատանքի ժամանակ պետք է ստուգել, թե յուրաքանչյուր անհատ ինչպես է լրացրել առաջին սանղակը։ Պետք է համոզվել, որ անհատը ճիշտ է օգտագործել նախատեսված նշանները։ Դրանից հետո անհատը շարունակում է աշխատանքը ինքնուրույն։ Սանդղակների լրացման և հրահանգների ընթերցման համար տրվում է 10-12 րոպե ժամանակ։

 

Պատասխանների բլանկ

Ազգանուն, անուն, հայրանուն----------------------------------------------- տարիք----------------ամսաթիվ-----------------

կանոնակարգ

 ցանկացած անհատ գնահատում է իր ունակությունները, հնարավորությունները, բնավորությունը և այլն։ Ամեն հատկանիշի զարգացման մակարդակը, մարդկային անհատականության կողմերը, կարելի է պայմանական ձևով պատկերել ուղղահայաց գծի վրա, որի ներքևի մասի կետը պայմանականորեն խորհրդանշում է ամենացածր զարգացման մակարդակը, իսկ վերևինը՝ ամենաբարձր։ Ձեզ կներկայացվեն յոթ այդպիսի գծեր։ Դրանք անվանված են որպես՝ առողջություն, մտավոր կարողություն, բնավորություն, հեղինակություն հասակակիցների շրջանում, Ձեռքով ինչ որ աշխատանքներ կատարելու կարողություն, արտաքին, ինքնավստահություն։

Ամեն գծի վրա նշում կատարեք այսպիսի գծիկով՝ ---։ Նշեք, թե ինչպես եք գնահատում ձեր անհատականության կողմերը և զարգացման մակարդակը ներկա պահին։ Դրանից հետո, խաչով նշեք, թե այդ հատկանիշի ինչպիսի մակարդակը ձեզ կգոհացնի, կլինեք ինքնաբավարարված և կհպարտանաք ինքներդ ձեզնով։

 

Արդյունքների մշակում և մեկնաբանում։

Մշակումը անցկացվում է վեց սանդղակներում՝ առողջության սանդղակը չի հաշվվում՝ դա ուսուցողական սանդղակ է։ Ամեն գծի երկարությունը 100մմ է։ Կախված այն բանից, թե անհատը ինչ բարձրության վրա է դրել նշանը, դրան համապատասխան տրվում են միավորներ՝ օրինակ՝ 54մմ=54միավոր։

Այդ վեց սանդղակներից յուրաքանչյուրում պետք է որոշել

-         Պահանջների մակարդակը՝ չափել սանդղակի<<0>> կետից մինչև  <<+>> կետը։

-         Ինքնագնահատականի չափը՝ չափել սանդղակի <<0>>կետից մինչև <<--- >>կետը։

-         Պահանջների և ինքնագնահատականի միջև եղած տարածությունը։ Չափել սանդղակի <<+>> կետի և << --- >> կետի միջև ընկած տարածությունը։ Եթե պահանջի նշումը ցածր է ինքնագնահատականի նշումից, ապա միավորը արտահայտել բացասական թվով։

Պետք է հաշվել պահանջների և ինքնագնահատականի միջին արժեքը յուրաքանչյուր սանդղակի համար առանձին։

 

Պահանջների մակարդակ։

 

.60-ից ցածր միավոր՝ սա վկայում է պահանջների ցածր մակարդակի մասին, դա խոսում է անհատականության անբարենպաստ զարգացման մասին։

.60-89միավորը համարվում է պահանջների մակարդակի նորմալ ցուցանիշ։ Անհատը ունի պահանջների զարգացման բավարար մակարդակ։

.75-89 միավորները համարվում է օպտիմալ ցուցանիշ։ Այս միավորները հաստատում են անհատի օպտիմալ պատկերացումները սեփական հնարավորությունների մասին, ինչը շատ կարևոր է անհատի զարգացման համար։

.90-100 միավորները խոսում են սեփական անձի վերաբերյալ ոչ ռեալ պատկերացումների մասին։ Այսպիսի անհատները հեռու են ինքնաքննադատումից։

 

Ինքնագնահատականի մակարդակ։

.45-ից ցածր միավորը ցույց է տալիս անհատի ցածր ինքնագնահատականը։ Այսպիսիները շատ քիչ են։ Այսչափ ցածր ինքնագնահատականի տակ կարող են թաքնված լինել հոգեբանական երկու տարբեր խնդիրներ՝ իրական անվստահություն սեփական անձի նկատմամբ և պաշտպանական՝ երբ պատճառը սեփական անկարողությունն է։ Սրանք այն դեպքերն են, երբ անհատը հուսահատվում է և ջանք չի անում ինչ որ բան փոխել՝ սեփական անկարողության պատճառով։

.45-74 միավոր՝ միջին և բարձր ինքնագնահատական։ Այս միավորները խոսում են ռեալիստական և ադեկվատ ինքնագնահատականի մասին։

.75-100  և ավելի բարձր միավորները վկայում են արհեստականորեն բարձացված ինքնագնահատականի մասին։

Այսպիսի ինքնագնահատականը կարող է խոչընդոտել անհատի հասունացմանը։ Անհատը չի կարող ճիշտ գնահատել սեփական արարքները և գործողությունները, չի կարող համեմատել իրեն մյուսների հետ։ Այսպիսի խառնվածքը կարող է անհատականության ձևավորման շեղումներ առաջացնել։ Նման անհատները փակ են որևէ փորձի համար, զգայուն չեն սեփական սխալների նկատմամբ, չեն կարող համակերպվել որևէ անհաջողության, նկատողության, կամ շրջապատի գնահատականի հետ։

Այս աղյուսակում բերված են քաղաքի դպրոցների 7-10 րդ դասարանների աշակերտների պահանջների և ինքնագնահատականի ցուցանիշները։

Պարամետր	Մակարդակ
	ցածր	միջին	բարձր	շատ բարձր
Պահանջների մակարդակ	60-ից ցածր	60-74	75-89	90-100
Ինքնագնահատականի մակարդակ	45-ից ցածր	45-59	60-74	75-100

Методика Дембо - Рыбинштейна

                                                           

                                 

 

Исус Христос Спаситель мира

Այդ օրը...
 Ոչ ոք դեռ չգիտեր, թե ինչքան որոշիչ  էր այդ օրը: Որ ողջ աշխարհը, այդ խաչելության շնորհիվ, ձեռք կբերի իր փրկությունը: Ո՛չ ոք, միայն  Ես գիտեի այդ ամենի շարունակությունը: Ես գիտեի, թե ինչ է լինելու մեկ ժամ անց՝ Ես գիտեի իմ առաքելությունը:
 Ես դարերի միջով նայում էի ձեզ: Ես  փրկության դուռ դարձա ձեզ համար, երբ 33 տարեկան էի: Ես տեսնում էի ձեր սերունդները և լսում  ձայներ, որոնք ասում էին՝ <<ներիր մեզ ներիր>>: Ես դարձա ձեր ջուրն ու լույսը: Սակայն, ես գիտեի, որ ինձ համար խաչ է պատրաստված: Ես գիտեի, որ ինձ մատնելու են, Ես գիտեի,որ  այլ ճանապարհ չկա: Ես գիտեի, որ ժամանակն արդեն հասել է և ես մնացել եմ ամբողջովին մենակ, որ մահն է կախվել ահա իմ վրա, և որ այդ ժամը անտանելի է: Ես լսում էի, մարդիկ գոչում էին՝ <<նա դավաճան է, սպանել նրան, թող որ նա մեռնի>>: Նրանք չգիտեին, որ դա փրկիչն է, որ իրենց գործած  մեղքերն է կրում:
 Իսկ ես լռում էի... Եվս մի փոքր...
Ահ՛ա, մեխում են առաջին մեխը, ինչպիսի՜ ցավ և ինչքա՜ն արյուն:
Չոր են շուրթերս, շնչելն է դժվար: Շրջապատված եմ դաժան ամբոխով:
Ես եմ՝   առաջնեկը, գառը զոհաբերության:
Այդ օրը, ես  քեզ տեսա, դու ամբոխի մեջ խառնված գոռում էիր՝ <<խաչել նրան>>, իսկ ես աղոթում էի` <<Հա՛յր, ներիր նրան>> : Ես գիտեի, մի օր կնայես   քո անցած ճանապարհին, կնայես քո ապրած տարիներին, որոնք ծախսել ես աննպատակ՝ ո՞վ ես դու, կամ որտե՞ղ ես և կամ ի՞նչ ես սիրում, կամ էլ ատում: Քո ճանապարհները երկար ու ձիգ են՝ հաջողություն, անկում, դատարկություն: Երբ ինձ խաչում էին, ես արդեն գիտեի քո վերջաբանը՝ դու տանջվում էիր քո մեղքերի շատությունից, դու մահվան էիր դատապարտված: Ես տեսա քո տխրությունը՝ արցունքներ, թախիծ, ցավ, կրակ ու պատիժ:
Ես հասկացա, որ քեզ սիրում եմ:
Սիրում եմ քեզ, թեկուզ այդպես էլ դու չհասկացար, թե ինչու համար ես այս աշխարհի ողջ ցավն եմ շտապում  ինձ վրա վերցնել, դեպի խաչ տանել:
Սիրում եմ քեզ, և միայն դա էր պատճառը այն դաժան օրվա:
Սիրում եմ քեզ, եթե անգամ իմ սերը անպատասխան է:  Այդ սերն ուժ տվեց, որ այդ օրը ես դիմանամ բոլոր տանանջանքներին, ու որ անգամ  մահին հաղթեմ, որպեսզի դու մահից ազատված լինես: Ես գիտեի, որ հաղթանակը սիրո մեջ է: Ամբոխը գոռում էր՝ աղմկում, իսկ ես ներում էի ու սիրում:
Այդ օրը ես մահացա: Կատարվեցավ:
Ոմանց փոխարեն ես դժոխք իջա, և մարդկանց համար երկինքը բացվեց:
Այդ օրվանից երկինքն ու երկիրը մոտ են, բայց կա մի անդունդ, որն ի վիճակի է բաժանել դրանք: Դա քո քայլն է դեպ Աստված: Մեկ քայլ ապաշխարհության և դու ներված ես: Դու հավատացիր ինձ և ես քեզ կողորմամ: Ես եմ քո արդարությունը: 
Գիտեմ, որ սատանան  փորձում է քեզ խաբել, դե հասկացիր՝ նա կատաղած է և դեռ կփորձի ավիրել այն ճշմարտությունը, որ քեզ հայտնեցի:
Ես գիտեմ, տեսնում եմ ներսիդ կասկածները, հպարտությունն ու խոչընդոտները: Բայց միևնույնն է ես շարունակում եմ սիրել և սպասել:
 Ա՛րի, մի վախեցիր:  Չ՞է որ դու այնքան թանկ ես ինձ համար:  Ես ներում եմ քեզ քո բոլոր մեղքերն ու սխալները: Ես քեզ տալիս եմ մի նոր  հնարավորություն, սկսիր գրել քո կյանքը այս մաքուր էջից: Հիմա ապրի՛ր, ապրիր առանց մեղքեր գործելու: Ապրիր ու հիշիր՝ Ես  միշտ քեզ հետ եմ: Տե՛ս, ես կենդանի եմ, Իմ սիրով լցվի՛ր, ապրի՛ր ու իմ սրբությամբ ողողված եղիր: Ապրի՛ր մենք այնքան պետք ենք մեկմեկու: Թող քո կյանքը այսուհետև ուրախությամբ լցվի: Ահա Ես պարզում եմ ձեռքս, ընդունիր այն, որպես Իմ սիրո նշան:
Գիտե՞ս, այս երկրի վրա շատ արցունքներ կան ու լացող սրտեր:
 Գն՛ա, գնա ու պատմիր նրանց իմ մասին՝ իմ զոհի մասին:
Տիրոջ գառնուկը՝ հեզ ու անարատ, մորթվեց, սպանվեց, բայց երրորդ օրը հարություն առավ, որպեսզի նրա արյունով փրկված լինի ամեն նրան հավատացողը:

ЭРИКСОНОВСКИЙ ГИПНОЗ

Милтон Эриксон — доктор медицины, основатель и 1-й президент Американского Общества клинического гипноза , адъюнкт-профессор Университета Уэйна. Был членом Американской психиатрической ассоциации, Американской ассоциации психологии, Американской ассоциации психопатологии. С его именем связано основание Фонда обучения и исследований при Американском обществе клинического гипноза.
Милтон Эриксон от рождения был лишен правильного цветоощущения, не различал звуки по высоте и был не способен воспроизвести музыкальную мелодию. В детстве страдал от нарушения процесса чтения, а в семнадцатилетнем возрасте Милтон перенёс полиомиелит Болезнь протекала чрезвычайно тяжело, и доктора опасались, что он не выживет. В ночь, когда болезнь достигла своей критической точки, Милтон испытал то, что он называл "аутогипнотическим опытом".
Эриксон: В то время как я лежал в постели в ту ночь, я услышал, как три доктора сказали моим родителям в другой комнате, что их мальчик может быть уже мертв к утру. Я почувствовал сильный гнев из-за того, что кто-то говорит матери, что ее сын может оказаться мертвым следующим утром. Моя мать затем зашла ко мне с таким безмятежным лицом, какое только может быть. Я попросил ее переставить комод, подставить его к стороне кровати и развернуть под определенным углом. Она на самом деле не поняла, зачем мне это, она решила, что я бредил. Мне было трудно говорить. Но под тем углом с помощью зеркала на комоде я мог видеть через дверной проход западное окно в другой комнате. Я был бы проклят, если бы я умер, не увидев еще один закат. Если бы я хоть немного умел рисовать, я бы даже мог зарисовать тот закат. это было таким способом, с помощью которого я удерживал себя живым в тот критический день, несмотря на предсказания докторов. Да, я делал это неосознанно. Я видел весь закат полностью, но я не видел изгородь и большой валун, которые были там. Я вычеркнул все, кроме заката. После того, как я увидел закат, я потерял сознание на три дня. Когда же я, наконец, очнулся, я спросил своего отца - почему они убрали изгородь, дерево и валун. Я не осознавал, что это я сам убрал их оттуда, когда сосредоточил все свое внимание так напряженно на закате. Потом, когда я стал выздоравливать и осознал утрату некоторых своих возможностей, я стал задумываться, как же я буду зарабатывать на жизнь. Я уже к тому времени опубликовал свою работу в одном национальном сельскохозяйственном журнале. "Почему молодежь уезжает с ферм". Я больше не обладал силой, чтобы быть фермером, но, может быть, я смог бы стать доктором.
Эриксон смог вести полноценную жизнь благодаря разработанной им самим программе реабилитации. Однако в пятьдесят лет метод перестал давать результаты и в последние годы жизни Милтон был прикован к инвалидному креслу, его мучили постоянные сильные боли и он был частично парализован.
Милтон Эриксон практиковал состояние транса, которое позже в его честь назвали «эриксоновским гипнозом». Эриксоновский гипноз открывает широчайшие возможности в психотерапевтической медицине. Обычные психотехники повышают свою эффективность во много раз, если они проведены в состоянии транса. Это становится возможным потому, что в таком состоянии отсутствует контролирующая роль сознания, тормозящая или даже блокирующая процесс. Основываясь на этом феномене, можно работать с психосоматическими расстройствами, с которыми в нормальном состоянии сознания, больной просто не в силах справиться. Состояние транса дает возможность выборочно работать со здоровыми слоями психики, тем самым постепенно «выращивая» необходимые ресурсы здоровья. Использование гипноза как усилителя терапевтического действия помогает врачу работать во много раз эффективнее.

Результатом работы Милтона Эриксона стало создание такой методики гипнотизирования, которой практически не бывает сопротивления со стороны пациентов. Говоря житейским языком, гипнозу поддаются все. В традиционных гипнотических школах считается, что гипнозу поддаются только около 17% людей. Эриксон ушел от традиционного директивного внушения, где гипнотизер подавляет. Он создал систему, в которой гипнотизер и пациент идут вместе по пути развития транса. Используя способность человека улавливать малейшие, не замечаемые сознанием, отклонения в голосе, позе собеседника он создал метод «аналоговых меток» – во время обыкновенной беседы с больным он незаметно для сознания пациента посылал ему установки о выздоровлении. И все эти приемы он мог использовать одновременно.

Естественно для этого требовалась тренировка и некоторый элемент искусства, почти поэзии. Ведь поэзию человек понимает не только умом, но и переживает телом, то есть реагирует своей физиологией. Яркий пример тому, восприятие ребенком интересной и красивой сказки. Для ребенка, очарованного сказкой, внешний мир исчезает. Так же как и для взрослого, слушающего захватывающую историю. И взрослый, и ребенок отдают свое сознание во власть рассказчика. И эта власть простирается вплоть до исчезновения реальности. Взгляд слушателя поглощается историей, и окружающая реальность перестает существовать. В истории жизни одного из знаменитых писателей есть яркий пример этого состояния. В1794 году девятилетнему мальчику делали хирургическую операцию по удалению опухоли. Поскольку химические обезболивающие средства еще только предстояло изобрести в далеком будущем, мальчика пытались отвлечь, рассказывая ему такую интересную историю, что в последствии он утверждал, что вовсе не чувствовал боли. Через 18 лет этот мальчик принес издателю сказку «Белоснежка», подписанную «Якоб Гримм». Это был один из самых знаменитых сказочников мира…

Возвратясь к феномену гипноза, стоит объяснить, что боль – это осознанное ощущение, присутствующее в реальности. Поэтому, если человек уходит из реальности, он перестает ощущать болевые ощущения. Рассматривая этот процесс чисто физиологически, мы увидим, что больной орган также продолжает посылать сигналы о боли, мозг так же продолжает анализировать происходящее, а вот сознание перестает обращать внимание на эти сигналы и давать обратную связь в виде напряжения, повышенного адреналина, бессонницы и т. д. Это один из аспектов использования гипноза Милтона Эриксона в медицинской практике не психотерапевтического направления. Применяется он, как правило, в случаях, когда пациента необходимо на какой-то период времени отвлечь от болевых ощущений. Это может быть послеоперационный период, когда больной зациклен на своих болевых ощущениях и не может настроиться на позитивные мысли о выздоровлении. Это может быть элементарная зубная боль. И, наконец, непосредственно в момент травмы или проведения хирургической операции. Более тонкое применение данного вида гипноза позволяет у больных активизировать ресурсы организма и сориентировать их на выздоровление. Ведь часто не выздоравливает тот, кто не верит в успех лечения.

Для Эриксона гипнотический транс, в который он вводил пациента, являлся тем необходимым состоянием человеческой психики, в котором подсознание может произвести ту внутреннюю реорганизацию психики, которая позволит приспособиться к необходимой действительности.
Он свято верил в силу подсознания. Все его успешные методики основаны на уверенности, что в подсознании человека есть все необходимые ресурсы для выздоровления или изменения личности, а, следовательно, и самой судьбы.
Милтон Эриксон написал несколько книг, самой известной из которых является книга «Мой голос останется с вами», которая по существу представляет собой сборник психотерапевтических историй. Широко известны и некоторые другие книги — «Стратегия психотерапии» и «Человек из Февраля. Гипнотерапия и развитие самосознания личности», написанная совместно с Э. Росси, а также «Гипнотические реальности: Наведение клинического гипноза и формы косвенного внушения».

Источники:   http://www.alphacentr.ru/hipnos-i-samogipnos/41-trans-eriksonovskiy-gipnoz-principi

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%AD%D1%80%D0%B8%D0%BA%D1%81%D0%BE%D0%BD,_%D0%9C%D0%B8%D0%BB%D1%82%D0%BE%D0%BD

http://www.psychologos.ru/articles/view/eriksonovskiy_gipnoz

http://centercep.ru/stati/53-nlp/35-milton-erikson-milton-erickson-eriksonianskiy-gipnoz.html