ՄԱՐԴԿԱՅԻՆ ԱՐՅԱՆ ԱՌԵՂԾՎԱԾԸ

Արյունը հեղուկ հյուսվածք է' կազմված պլազմայից և նրա մեջ լողացող ձևավոր տարրերից: Այն գտնվում է արյունատար անոթների համակարգի մեջ և սրտի աշխատանքի շնորհիվ անընդհատ շարժման մեջ է:

Նորմալ պայմաններում ամբողջ արյունն չի շրջանառվում: Դրա մի մասը պահեստավորվում է արյան դեպոներում' փայծաղ, մաշկ, լյարդ: Դեպոյացված արյունն արյունահոսությունների ժամանակ դուրս է գալիս և սկսում է լրացնել կորցրած արյան քանակը:

Ամերիկացի բժիշկները բուժելով Քրեյգ Լյուիսին պարզել են, որ հնարավոր է առանց զարկերակային ճնշման ապրել: Քրեյգ Լյուիսին չօգնեց նույնիսկ սրտի խթանիչը: Արդյունքում հեռացրեցին հիվանդի սիրտը և փոխարենը միացրեցին սարքավորումներ, որը ստիպում էին արյանը շրջանառություն կատարել: Հիվանդը ողջ մնաց, բայց նրա մոտ բացակայում էր զարկերակային ճնշումը, իսկ էլեկտրասրտագրությունը ուղիղ գիծ էր ցույց տալիս:

Շատերը սխալմամբ կարծում են, որ ցլամարտի ժամանակ ցուլը հարձակվում է կտորի վրա նրա համար, որ այն կարմիր է, ինչը կատաղեցնում է նրան: Իրականում ցուլը գույները չի տարբերում: Նա արձագանքում է շարժմանը: Կարմիր գույնն ընտրվել է նրա համար, որպեսզի ցլի արյան հետքերը այդքան ակնհայտ չլինի:

Եթե Ձեր ականջին դնում եք ծովախեցի և լսում եք ծովի ձայն դա ամենևին էլ չի նշանակում, որ այդ ձայնը ծովախեցուց է լսվում։ Իրականում որ դա ոչ մի ծովի ձայն էլ չէ: Դա շրջակա միջավայրի և մարդու մարմնից դուրս եկած ձայների արձագանքն է' խեցու մեջ: Այդ ձայներից մեկն էլ  գլխուղեղի անոթներում հոսող արյան ձայնն է: Այդ նույն էֆֆեկտը կստացվի, եթե ուղղակի ձեռքի ափով փակեք Ձեր ականջը:

 Անտարկտիդայի սառցե ջրերի ձկները ունեն անգույն արյուն: Դրա բաղադրության մեջ չկան էրիթրոցիտներ և հեմոգլոբին: Այդպիսի եզակի արյունատար համակարգը թույլ է տալիս սպիտակարյուններին բնակվել բավականին ցածր ջերմաստիճանի պայմաններում:

 Ավստրալիայի 74-ամյա բնակիչ Ջեյմս Հարրիսոնը արյուն է հանձնել 1000 անգամ: Նրա հազվագյուտ հանդիպող խմբի արյունը պարունակում է հակամարմին, որը օգնում է նորածիններին ապրել ծանր անեմիայի դեպքում: Մոտավոր հաշվարկներով, շնորհիվ նրա դոնորության, հաջողվել է փրկել ավելի քան 2 միլիոն նորածնի կյանք:

Պարզվում է, ըստ արյան խմբերի, կարելի է բացահայտել մարդու ողջ էությունը: Արյան խումբը փոխանցվում է ժառանգաբար: Այն անհատական է ​​յուրաքանչյուր անձի համար և չի փոխվում մարդու ամբողջ կյանքի ընթացքում: Արյունը կախված չէ սեռից, տարիքից և ռասսայական պատկանելիությունից: Կախված հակագենների համակցությունից` արյունը  բաժանվում  է չորս խմբի::

О(I)

Այսպես են անվանում արյան առաջին խումբն ունեցողներին, որով  օժտված են մարդկանց 40-50%-ը: Նրանց կարգախոսն է` պայքարել ու փնտրել, գտնել ու չհանձնվել: Չափազանց շարժունակ են, նաև անհավասարակշիռ են և դյուրագրգիռ: Հիվանդագին են ընդունում ցանկացած, նույնիսկ արդար քննադատությունը:

А(II)

Այսպես են անվանում արյան երկրորդ խումբն ունեցողներին, որով օժտված են մարդկանց 30-40%-ը: Այժմ երկրորդ խմբի արյուն ունեցող  մարդկանց մեծամասնությունն ապրում է Արևմտյան Եվրոպայում և Ճապոնիայում: Շատ մարդամոտ են, հեշտությամբ հարմարվում են ցանկացած միջավայրի, այդ իսկ պատճառով բնակության վայրի կամ աշխատանքի փոփոխությունը նրանց համար սթրեսային երևույթներ չեն առաջացնում: Շատ խոցելի են, զայրույթով և դառնությամբ են վերաբերվում վիրավորանքին:

В(III)

Այսպես են անվանում արյան երրորդ խումբն ունեցողներին, որով օժտված են մարդկանց 10-20%-ը: Առաջինն այս խմբի արյուն ունեցել են մոնղոլոիդները: Նրանում ներկայացված է բնության ջիղը` հավասարակշռություն մտցնելու ուժեղացված մտավոր գործունեության և իմունային համակարգի պահանջների միջև: Բաց ու լավատես են, երբեմն արկածային: Նախընտրում են ոչ ոքից կախում չունենալ: Չեն հանդուրժում անարդար վերաբերմունք իրենց հանդեպ:

АВ(IV)

Արյան չորրորդ խմբով օժտված են մարդկանց միայն 5%-ը: Արյան չորրորդ խումբն ունեցող մարդիկ ժառանգել են հիվանդությունների հանդեպ դիմադրություն. նրանց իմունային համակարգն ավելի լավ է պայքարում միկրոբների դեմ: Նրանք փափուկ են ու նուրբ, պատրաստ են լսել և հասկանալ ուրիշներին: Արյան AB խումբ է ունեցել նաև Հիսուս Քրիստոսը:

Հետաքրքիր փաստեր

Չափահաս մարդու օրգանիզմում արյան ծավալը մարմնի զանգվածի 6-8%-ն է կազմում, երեխաների մոտ` 8-9%-ը: Այսինքն` եթե մարդու մարմնի քաշը 65 կգ է, ապա արյան ծավալը մոտ 5 լիտր է:

Օրական ավելի քան 1000 անգամ արյունն անցնում է սրտի միջով: Իսկ արյունատար համակարգը կազմող բոլոր երակներով և զարկերակներով դրա ճանապարհը հասնում է 20 000 կմ-ի:

Մեր օրգանիզմում բոլոր անոթների ընդհանուր երկարությունը կազմում է 100 000 կմ: Դա հավասար է երկուսուկես հասարակածի երկարությանը: Իսկ դրանց մակերեսը 7000մ2 է, պատկերավոր արտահայտված` 10 ֆուտբոլային մարզադաշտ:

1/8 կմ/ժ 1/8կմ/ժ - այսպիսին է զարկերակներով հոսող արյան արագությունը: Դա մոտավորապես հավասար է այն արագությանը, երբ մարդը ոտքով հանգիստ զբոսնում է: Երակներով արյունն ավելի դանդաղ է հոսում, ժամում անցնելով 500 մ: Այս ցուցանիշը կարելի է համեմատել քաղաքի տեսարժան վայրերով հիացող մարդու քայլերի արագության հետ:

Մահվան ելք է գրանցվում, երբ մարդը կորցնում է արյան ծավալի 1/3 մասը: Օրինակ, 90 կգ մարմնի քաշ ունեցող չափահաս տղամարդու համար վտանգավոր է 2,5 լ արյան կորուստը:

Այն կարծիքը, թե կանանց մեծ մասը ուշաթափվում է արյան տեսքից, չափազանցված է: Տղամարդիկ ավելի հաճախ են խուճապի մատնվում տեսնելով արյունը։

Աղբյուրներ՝

1 2  3  4